Overzicht

Deel deze interventie:

Elektronische monitoring met slimme SMS-herinneringen bij gebruik van inhalatiemedicatie (e-MATIC)

Deel deze interventie:

Onderzoeker(s):

dr. E.C. (Erwin) Vasbinder

Swipe tabbladen

Contactgegevens en meer informatie

Vanuit welke organisatie(s) is de interventie opgezet?

Erasmus Medisch Centrum

Type organisatie:

Universitair Ziekenhuis

Contactperso(o)n(en):

dr. E.C. (Erwin) Vasbinder

Telefoonnummer:

0104616056

E-mailadres:

e.vasbinder@franciscus.nl

Hoe was de ontwikkeling van de interventie gefinancierd?

50% ZonMW en 50% unconditional grant van GSK (farmaceutische industrie)

Zijn één (of meer) wetenschappelijke publicatie(s) beschikbaar?

Vasbinder EC, Goossens LMA, Rutten – van Mölken MPMH, de Winter BCM, van Dijk L, Vulto AG, Blankman EIM, Dahhan N, Veenstra – van Schie MTM, Versteegh FGA, Wolf BHM, Janssens HM, van den Bemt PMLA. e-Monitoring of Asthma Therapy to Improve Compliance in children: a ran-domised controlled trial (e-MATIC). Eur Respir J 2016; 48: 758-767, DOI: 10.1183/13993003.01698-2015.
Vasbinder EC, Janssens HM, Rutten-van Mölken MP, van Dijk L, de Winter BC, de Groot RC, Vulto AG, van den Bemt PM; e-MATIC Study Group. e-Monitoring of Asthma Therapy to Improve Compli-ance in children using a real-time medication monitoring system (RTMM): the e-MATIC study proto-col. BMC Med Inform Decis Mak. 2013 Mar 21;13(1):38. doi: 10.1186/1472-6947-13-38.

Beschrijving van de interventie

Wat is de naam van de interventie?

Elektronische monitoring met slimme SMS-herinneringen bij gebruik van inhalatiemedicatie (e-MATIC)

In welke setting is de interventie getest?

Nulde lijn (bijv. mantelzorgers)

Tweede/derde lijn

Tweede/derde lijn:

Academisch ziekenhuis - aantal: 2

Algemeen ziekenhuis - aantal: 3

Op wie richt de interventie zich (doelgroep)?

Patiënten, Familie en mantelzorgers

Bij welke deelnemers is de interventie getest?

Aandoening(en):

astma

Geneesmiddel(en):

inhalatiecorticosteroiden (ATC R03BA)

Toedieningsvorm(en):

Dosisaerosol

Type medicatie (preventief, symptomatisch, …):

preventief te gebruiken ontstekingsremmende inhalatiemiddelen

Op welke fase(s) van het geneesmiddelgebruik richt de interventie zich?

Het gebruiken van de medicatie zoals is overeengekomen met de arts

Wie biedt de interventie aan de doelgroep aan (wie voert de interventie uit)?

Zorgverlener

, namelijk:

Arts of apotheker

Korte beschrijving van de interventie

Patiënten ontvangen een zogenaamd electronic monitoring (EM) device: een opzetstuk voor hun normale inhalatiecorticosteroïd (ICS) bevattende dosisaërosol dat exact bijhoudt op welk moment de dosisaërosol wordt afgevuurd. Het EM-device staat permanent via het GSM-netwerk in contact met de onderzoeksdatabase. Hieruit kunnen geautomatiseerd slimme SMS-herinneringen worden verstuurd aan de patiënt en/of zijn/haar familie. Deze reminders worden alleen verzonden als er binnen het vooraf gedefinieerde tijdsinterval geen innamesignaal is ontvangen, dit ten teken dat de ICS dreigt te worden vergeten.

Hoe vaak en hoe lang wordt de interventie gegeven (intensiteit en doorlooptijd)?

De follow-up periode was 12 maanden. Gedurende die periode gebruikten patiënten hun inhalatiecorticosteroïden via het EM-device.

Benodigdheden voor implementatie

Middelen

Is training nodig om de interventie te kunnen aanbieden/uitvoeren?

Wat is de tijdsbesteding voor de zorgverleners, patiënten of andere betrokken bij de interventie?

Zorgverlener:

apotheker: ter hand stelling (1×10 min), monitoring van innames/technisch goed functioneren (2,5 min per patiënt per week), analyse en rapportage gegevens (15 min), exitgesprek met patiënt (10 min); arts: uitleg EM-techniek (5 min), interpretatie en beleidsvorming (10 min)

Patiënt:

ophalen en inleveren EM-device (2×10 min). 1x per maand opladen EM-device (5 min per maand)

Andere betrokkenen:

Welke extra middelen zijn nodig bij het inzetten van de interventie?

Financieel (euro’s per patiënt /jaar):

300

Arbeid (uren per patiënt/jaar):

Materialen:

informatiemateriaal

Wordt de interventie vergoed?

Ja, deels

Welke (informatie)materialen zijn er over de interventie te verkrijgen?

Handleiding voor inzetten interventie, Informatiefolder voor patiënten en/of zorgverleners

Geen materialen beschikbaar

Website voor meer materialen:

Handleiding voor inzetten interventie:

Informatiefolder voor patiënten en/of zorgverleners:

Vragenlijsten:

Algoritmen/software, bijv. om deelnemers te selecteren

Andere materialen, namelijk:

Benodigde aanpassingen interventie of huidige zorg

Is de interventie reeds gebruikt buiten de onderzoeksomgeving?

Waar (setting):

Wereldwijd wordt elektronische therapietrouwmeting van inhalatiemedicatie al jaren uitgevoerd, maar veelal in onderzoeksverband. In Nederland levert de firma Evalan de benodigde apparatuur onder de naam Sensemedic. Deze heeft een CE-keurmerk.

Bij wie (patiëntengroep):

Patiënten met astma

Door wie (contactgegevens):

Evalan BV (evalan.com)

Waarom niet:

Sluit de interventie aan op de reguliere zorg (inpasbaarheid in dagelijkse praktijk)?

Ja, deels

Het is een nieuwe en relatief onbekende dienst en je moet eerst de vergoeding regelen bij de zorgverzekeraars.

Geleerde lessen / tips van de interventie ontwikkelaar

Wat verliep in de uitvoering boven/naar verwachting goed?

Contact met leverancier van de devices, enthousiaste patienten (kinderen en hun ouders).

Wat kan een volgende keer beter worden gedaan?

Let op dat patiënten thuis een goed GSM-bereik hebben, anders genereert het systeem onterecht SMS-herinneringen (omdat het dan niet tijdig de innamesignalen registreert). Circa 5% van de devices is niet meer ingeleverd door de patiënten.

Onderzoek naar effectiviteit van de interventie

Design

Wat was het ontwerp van het onderzoek?

Randomized controlled trial

Wanneer was de studieperiode?

Start inclusie:

01/01/2012

Eind inclusie:

03/01/2013

Einde follow-up:

03/01/2014

Populatie

Achtergrondkenmerken

Gemiddelde leeftijd:

4-12 jaar

Geslacht:

zie publicatie

Opleidingsniveau:

zie publicatie

Etniciteit:

zie publicatie

Comorbiditeit:

zie publicatie

Andere kenmerken:

zie publicatie

Wat zijn gehanteerde in-/exclusiecriteria bij het selecteren van deelnemers voor de interventie?

Inclusie:

zie publicatie

Exclusie:

zie publicatie

Bij hoeveel deelnemers is de interventie uitgetest (zowel interventie als controle groep)?

Totaal: 219

Hoeveel interventiegroepen zijn er in de studie?

Hoeveel deelnemers zijn er uitgevallen en waardoor kwam dit (drop-out)?

Aantal:

Verklaring:

zie publicatie

Uitkomsten

Welke effectmaten zijn bekeken?

Therapietrouw als primaire uitkomstmaat, Klinische uitkomstmaten, Economische uitkomstmaat

Therapietrouw als primaire uitkomstmaat

Therapietrouw als secundaire uitkomstmaat

Klinische uitkomstmaten:

Astma controle, astma ernstige exacerbaties, kwaliteit van leven.

Door patiënten gerapporteerde maten (PROM’s, QoL):

Economische uitkomstmaat:

Kosten.

Anders:

Welke methode is gebruikt om therapietrouw te meten?

Elektronisch monitoren (bijv. MEMS)

Log-/dagboeken

Vragenlijsten:

Overgebleven capsules/tabletten tellen (“pill count”)

Afleverdata apotheek

Voorschrijfdata arts

Declaratiegegevens zorgverzekeraar

Elektronisch monitoren (bijv. MEMS)

Biomarkers (bloed, urine)

Anders:

Hoe is therapietrouw geoperationaliseerd?

Percentage giften dat werd geregistreerd binnen 6 uur (3 uur voor tot 3 uur na) rond het geplande moment van inname (timing adherence).

Welk effect op therapietrouw is gevonden per interventiegroep versus de controlegroep?

Gemiddeld 12% (95% BI 6,7-17,7) hogere therapietrouw in de interventiegroep (69,3% vs. 57,3%).

Was de interventie effectief in het verbeteren van relevante klinische uitkomsten?

Nee

Was de interventie kosteneffectief t.o.v. standaard zorg?

Niet onderzocht

Hoeveel deelnemers zijn er uitgevallen en waardoor kwam dit (drop-out)?

Aantal:

Verklaring:

zie publicatie

Input van stakeholders

Heeft er achteraf een procesevaluatie met de deelnemers plaatsgevonden en wat waren de belangrijkste uitkomsten?

Nee

Gerelateerde interventies

ADAPT: ADolescent Adherence Patient Tool

05/12/2024

Ontwikkelaar(s):

dr. Ellen Koster

Adherence Improving self-Management Strategy (AIMS)

05/12/2024

Ontwikkelaar(s):

Marijn de Bruin